Đau họng khi nuốt: Nguyên nhân, triệu chứng, cách khắc phục và phòng tránh

Đau họng khi nuốt là hiện tượng cổ họng bị tổn thương gây đau mỗi khi nuốt. Tình trạng này khiến cho người bệnh gặp nhiều khó chịu trong sinh hoạt hàng ngày, ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng sống. Trong bài viết dưới đây Công ty Đông Y Dược Bình Đông YHCT sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng bị đau rát họng khi nuốt, tìm ra nguyên nhân và các cách điều trị hiệu quả.

1. Đôi nét về đau họng khi nuốt

Đau họng là tình trạng đau, nóng rát hoặc khó chịu ở bên trong cổ họng. Đau họng khi nuốt xảy ra chủ yếu do niêm mạc họng bị viêm nhiễm, dẫn đến khi nuốt nước bọt hoặc nuốt thức ăn thì niêm mạc họng sẽ bị chà xát và gây ra cảm giác đau, rát, khó chịu.

Bạn có thể nhận biết nhanh tình trạng này thông qua một số dấu hiệu như: 

• Khi nuốt bị đau họng bên trái hoặc bên phải hoặc cả hai bên cổ họng
• Nuốt nước bọt đau họng 
• Bị đau rát ở phần vòm họng trên

Ngoài ra, người bệnh cũng có thể gặp những triệu chứng khác kèm theo như: khô cổ họng, ngứa cổ họng, ho rát họng, nuốt vướng, khó nuốt, hơi thở hôi, nghẹt mũi đau họng, đau tai,…

Tình trạng đau họng khi nuốt thông thường có thể tự khỏi trong thời gian ngắn. Tuy nhiên với một số trường hợp, đây lại là dấu hiệu cho thấy cơ thể đang cảnh báo một số bệnh lý nguy hiểm hơn. Hãy nhanh chóng đến bệnh viện càng sớm càng tốt để được các bác sĩ thăm khám khi bị đau họng khi nuốt kèm theo các triệu chứng sau: đau họng nặng kéo dài hơn một tuần, sốt cao, buồn nôn, có khối u ngay cổ và dưới hàm, phát ban trên da, khó nuốt, khó thở, tình trạng đau nhói lên tận tai, cơn đau tái diễn nhiều lần, trong nước bọt và đờm có lẫn máu, sưng cổ mặt, khàn tiếng kéo dài trên 2 tuần,…

2. Nguyên nhân gây ra tình trạng đau họng khi nuốt

Việc xác định được đúng nguyên nhân gây ra tình trạng đau rát họng khi nuốt sẽ giúp bạn có được cách điều trị hiệu quả, nhanh chóng hơn. Sau đây là một số nguyên nhân phổ biến gây nên chứng đau họng khi nuốt mà bạn có thể tham khảo:

2.1. Nguyên nhân từ các bệnh lý hô hấp

Tình trạng đau họng khi nuốt là một trong số các triệu chứng nổi bật ở những bệnh lý liên quan đến viêm nhiễm đường hô hấp. Bạn dễ bắt gặp tình trạng này ở các bệnh như cảm lạnh, cảm cúm, viêm họng, viêm xoang, viêm amidan,…

Cụ thể nguyên nhân là do:

• Cảm lạnh/ cảm cúm: Các loại virus, vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể sẽ tác động đến những cơ quan như xoang, mũi, họng gây viêm. Điều này khiến cho cổ họng đau rát khi nuốt, kèm theo các triệu chứng như ho có đờm, hắt hơi, đau đầu, rát họng, mệt mỏi, ớn lạnh, sốt cao, khó chịu trong người, khó thở, bị mất vị giác,..
• Viêm họng: Bệnh lý này chủ yếu là do virus, liên cầu khuẩn, nấm hay các chất kích thích (khói bụi, hóa chất, khói thuốc lá,…) tác động đến vòm họng, gây tình trạng sưng viêm. Ngoài việc nuốt nước bọt thấy đau, người bệnh còn có thể gặp các triệu chứng khác như ngứa cổ, khô cổ họng, nuốt vướng, khó nuốt, giọng nói bị thay đổi,… dễ gặp nhất vào thời điểm sáng sớm.
• Viêm xoang: Khi người bệnh bị viêm xoang, dịch tiết ra từ xoang sẽ chảy xuống cổ họng gây nên tình trạng kích ứng, viêm nhiễm. Lúc này cổ họng sẽ xuất hiện tình trạng đau rát khi nuốt, kèm theo các triệu chứng như chảy nước mũi, nghẹt mũi, họng bị kích ứng gây ho, sốt, hôi miệng, đau đầu, đau tai,…
• Viêm amidan: Các tác nhân gây bệnh như virus, vi khuẩn, khói bụi,… xâm nhập vào amidan gây nên tình trạng viêm. Từ đó khiến cho khu vực cổ họng bị đau rát, nuốt khó. Đi kèm là các triệu chứng khác như ho khan kéo dài, hơi thở có mùi hôi, nuốt vướng, giọng nói bị thay đổi, sốt về chiều…
• Viêm thanh thiệt (Nắp thanh quản): Nắp thanh quản chịu trách nhiệm không cho thức ăn đi lạc vào khí quản khi nuốt. Bình thường khi nuốt sẽ không có cảm giác đau nhưng nếu thanh thiệt bị tổn thương, viêm loét, phù nề sẽ gây tình trạng đau rát khi nuốt. Một số triệu chứng khác đi kèm của bệnh như khó nuốt, sốt cao, chảy nước dãi, khi ngồi có xu hướng nghiêng người về phía trước,…

2.2. Nguyên nhân khác

Ngoài những nguyên nhân liên quan đến các bệnh hô hấp, tình trạng đau họng khi nuốt cũng có thể đến từ các yếu tố khác như:

• Viêm thực quản: Bệnh trào ngược dạ dày thực quản, bị dị ứng, bị bỏng nhiệt, bỏng hóa chất hay chịu tác dụng phụ của thuốc,… là các nguyên nhân gây viêm thực quản. Chúng khiến cho thực quản bị sưng viêm, đau họng khi nuốt và kèm theo các triệu chứng như bị nóng rát sau xương ức, ợ nóng, ợ chua, có cảm giác vướng ở cổ, khàn giọng do viêm thanh quản, trào thức ăn,…
• Tổn thương cổ họng trong lúc ăn uống: Các món quá nóng, quá cay, uống nhầm nước sôi, hóa chất hay bị mắc dị vật khi ăn (xương động vật, mảnh cứng của đồ ăn, móc cài răng,…) cũng có thể gây tổn thương họng. Từ đó khiến bạn bị đau họng khi nuốt.
• Nguyên nhân khác: Tình trạng đau rát họng khi nuốt cũng có thể đến từ những nguyên nhân khác như bị dị ứng; nghẹt mũi phải thở bằng miệng; căng cơ họng háng quá mức vì hò hét lớn trong thời gian dài; không khí hanh khô, môi trường bị ô nhiễm, khói thuốc lá, hơi hóa chất,… gây kích ứng niêm mạc mũi họng; do can thiệp y tế tại vùng họng (phẫu thuật chữa ngáy, cắt amidan, phẫu thuật thanh quản,…)…

3. Hướng dẫn chẩn đoán đau họng

Việc chẩn đoán đau họng thường do các bác sĩ chuyên khoa thực hiện để giúp người bệnh tìm ra nguyên nhân chính xác của bệnh, từ đó có phương án điều trị cho phù hợp. 

Bác sĩ sẽ tiến hành khám thực thể gồm soi, quan sát họng, sờ nắn hạch cổ, khai thác các bệnh sử cá nhân và gia đình, xem tình trạng họng có dấu hiệu viêm hay không.

Ngoài ra, tùy tình trạng của bệnh nhân mà bác sĩ sẽ yêu cầu thực hiện thêm một số kỹ thuật khác như: nội soi tai mũi họng, nội soi dạ dày thực quản, sinh thiết khối u, chụp X-quang phổi và AFB đàm, xét nghiệm dịch tiết hầu họng, siêu âm tuyến giáp,…

4. Khắc phục tình trạng đau họng khi nuốt

Nguyên nhân chính gây nên tình trạng đau họng khi nuốt là do đau họng. Bệnh lý này không gây nguy hiểm nhưng lại khiến người bệnh cảm thấy cực kỳ khó chịu, ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống sinh hoạt hàng ngày. Để giảm đau rát họng, và điều trị dứt điểm tình trạng bệnh bạn có thể áp dụng các cách sau đây:

4.1. Phương pháp Tây y

Sử dụng thuốc Tây y là một trong những cách điều trị giảm đau họng khi nuốt được nhiều người áp dụng. Tuy nhiên vì tình trạng này có thể đến từ nhiều nguyên nhân bệnh lý khác nhau, nên người bệnh cần chủ động thăm khám để được các bác sĩ chẩn đoán, có phương pháp chữa trị phù hợp.

Bạn nên sử dụng thuốc theo đúng hướng dẫn của bác sĩ, tránh tình trạng lạm dụng thuốc, tự điều trị tại nhà có thể gây nên nhiều tác dụng phụ, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.

Một số loại thuốc Tây trị đau rát họng thường được dùng như:

• Thuốc kháng sinh, kháng viêm 
• Thuốc giảm đau, hạ sốt
• Thuốc xịt họng và dung dịch súc họng

4.2. Phương pháp Đông y / Thảo dược

Trong Đông Y cũng có nhiều bài thuốc hay giúp chữa trị tình trạng đau họng khi nuốt cực kỳ hiệu quả. Những bài thuốc này đều sử dụng cây thuốc tự nhiên vừa cho hiệu quả bổ phổi, giảm đau họng tốt lại hạn chế được những tác dụng phụ không mong muốn trong quá trình điều trị, an toàn cho người bệnh khi sử dụng trong thời gian dài. Một số loại cây thuốc, vị thuốc Đông y được tin dùng trong việc chữa đau họng có thể kể đến như: Thiên môn đông, Tỳ bà diệp, Cát cánh, Tía tô, Trần bì, Tang diệp, Cam thảo,… 

Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng các loại trà thảo mộc cho hiệu quả giảm nhanh các triệu chứng đau họng, nuốt khó, ngứa cổ họng hay kích ứng cổ họng như:

• Trà rễ Cam thảo: Rễ Cam thảo có đặc tính kháng khuẩn, virus nên có thể hỗ trợ chống lại tình trạng viêm họng rất tốt.
• Trà Bạc hà: Bạc hà có tác dụng chống viêm, giảm sưng, hỗ trợ làm dịu cảm giác khó chịu do viêm họng, giảm nghẹt mũi,…
• Trà hoa Cúc: Hoa Cúc có đặc tính chống viêm và chống oxy hóa, rất tốt cho người bị viêm họng trong việc giảm sưng viêm, giảm ho,… 
• Trà Gừng: Gừng có đặc tính kháng khuẩn và chống viêm. Trà gừng có thể giúp làm dịu cơn đau họng, khó chịu khi bị viêm họng, giảm nghẹt mũi.
• Trà Nghệ: Đặc tính chống oxy hóa, chống viêm và sát trùng của Nghệ có thể hỗ trợ giảm đau họng hiệu quả. 
• Trà xanh: Súc miệng bằng trà xanh có thể giúp ngăn ngừa các triệu chứng đau họng, cảm lạnh nhờ khả năng kháng virus, kháng khuẩn, chống viêm, chống oxy cao của lá trà. 

Chữa đau họng khi nuốt bằng các thảo dược tự nhiên dễ tìm, an toàn, hiệu quả nhưng cách thực hiện khá công phu và tốn nhiều thời gian. Thay vào đó, hiện nay người dùng có thể lựa chọn sử dụng các sản phẩm bảo vệ sức khỏe được bào chế từ các thành phần thảo dược để tiết kiệm thời gian nhưng vẫn mang lại hiệu quả như mong đợi. Tiêu biểu như Thiên Môn Bổ Phổi của Công ty TNHH Dược phẩm Bình Đông. Sản phẩm có sự kết hợp của 9 loại thảo dược: Thiên môn đông, Bạc hà, Trần bì, Bách bộ, Tang bạch bì, Bình vôi, Gừng, Kinh giới, Atiso giúp tăng cường sức khỏe phổi, giảm nhanh các cơn ho, đau rát họng do viêm họng, viêm phế quản, ho khan, ho gió kéo dài, ho có đờm, ho nhiều về đêm, ho lâu ngày kéo dài…

4.3. Biện pháp tại nhà

Để giúp giảm nhanh triệu chứng đau họng khi nuốt, bạn cũng có thể sử dụng một số phương pháp đơn giản để điều trị tại nhà như: 

• Sử dụng các thức ăn bổ phổi: Phổi yếu là một trong những nguyên nhân làm tăng nguy cơ mắc các bệnh đường hô hấp, trong đó có viêm rát hầu họng. Vì vậy, bạn nên bổ sung thêm các món ăn bổ phổi để tăng cường sức khỏe cho phổi, giúp cơ thể nhanh khỏi bệnh, từ đó khắc phục được các vấn đề đau họng khi nuốt, ho khan, ho có đờm, … Phổi theo Y học cổ truyền sẽ ứng với hành Kim, màu trắng. Do đó để bổ phổi, bạn nên ăn những món có màu trắng như củ cải trắng, củ sen, đậu trắng, đậu phụ, bông cải trắng, măng, khoai mỡ,…
• Súc miệng bằng nước muối: Muối có tác dụng rất tốt trong việc tiêu diệt các loại vi khuẩn có hại. Súc miệng với nước muối thường xuyên (2 lần/ ngày) giúp cổ họng bớt sưng, mau chóng giảm bớt những cơn đau họng và làm dịu cổ họng.

• Uống nhiều nước: Uống nước nhiều sẽ giúp phần cổ họng được làm ấm, làm ẩm, đồng thời giúp làm loãng đờm, tăng dẫn lưu của các cơ quan thuộc hệ hô hấp. Bạn cũng nên uống nước ấm trước khi đi ngủ để làm dịu cổ họng, tạo độ ẩm cho họng nhằm giảm bớt tình trạng đau họng khi nuốt, đau họng về đêm.
• Tạo độ ẩm cho không khí: Giữ cho không khí không quá hanh khô, có đủ độ ẩm cũng sẽ giúp ích rất nhiều trong việc giảm bớt tình trạng đau rát họng.
• Tránh các khu vực có nhiều bụi mịn, phấn hoa, nấm mốc: Bạn nên đeo khẩu trang, tránh tiếp xúc với các khu vực dễ gây kích ứng cũng như không la hét, nói quá nhiều. 
• Tránh thức ăn không tốt cho họng: Không ăn các món có tính acid cao gây kích ứng cổ họng (cam, quýt, cà chua, rượu,…); các món ăn giòn, khô, cứng (bánh quy, khoai tây chiên,…); các thực phẩm chua, đồ ngâm hoặc muối chua. 

5. Phòng tránh đau họng khi nuốt

Để giúp bảo vệ tốt cho sức khỏe của bản thân và các thành viên trong gia đình thì biết được cách phòng tránh đau họng khi nuốt cũng là chủ đề rất được mọi người quan tâm đến. Bạn có thể phòng ngừa đau rát họng khi nuốt bằng cách: 

• Nâng cao sức khỏe, tăng sức đề kháng cho cơ thể thông qua các phương pháp rèn luyện thể dục thể thao.
• Tránh tiếp xúc với những môi trường bị ô nhiễm, có chứa các tác nhân gây kích ứng.
• Nên đeo khẩu trang khi đi đến các khu vực đông người.
• Xây dựng một chế độ sinh hoạt, ăn uống lành mạnh cho gia đình, thường xuyên bổ sung các món ăn bổ phổi, các thực phẩm bổ phổi để tăng cường sức đề kháng.
• Không dùng các chất kích thích như rượu bia, hút thuốc lá,…
• Tiêm vắc xin phòng cúm và các loại vắc xin phòng những bệnh gây viêm họng đầy đủ để tăng khả năng bảo vệ.
• Kiểm tra sức khỏe định kỳ.

6.  Tổng kết

Đau họng khi nuốt là tình trạng viêm nhiễm đường hô hấp không quá nghiêm trọng. Tuy nhiên bạn vẫn nên đặc biệt lưu ý khi tình trạng đau họng khi nuốt này dai dẳng không khỏi và nếu như đi kèm là các triệu chứng khác như sốt cao, buồn nôn, nổi khối u ngay cổ hay phát ban trên da thì hãy đến bệnh viện để được các bác sĩ có chuyên môn thực hiện chẩn đoán tránh những biến chứng nguy hiểm.

Khi phải thường xuyên tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, có nhiều khói bụi và các tác nhân gây bệnh thì việc nâng cao sức đề kháng, duy trì một lá phổi khỏe mạnh là điều vô cùng cần thiết đối với mỗi người để phòng tránh tốt nhất các bệnh về hô hấp. Bên cạnh việc sử dụng các món ăn bổ phổi, xây dựng chế độ sinh hoạt lành mạnh, thường xuyên rèn luyện thể dục thể thao,… bạn có thể sử dụng bổ sung các sản phẩm bảo vệ sức khỏe như Thiên Môn Bổ Phổi Bình Đông để nâng cao sức khỏe hô hấp.

Thiên Môn Bổ Phổi Bình Đông 280ml là một giải pháp bổ phổi hiệu quả, giúp giảm ho và xoa dịu cơn đau rát họng, từ đó giúp người bệnh thoải mái và dễ chịu hơn. Sản phẩm là sự kết hợp của nhiều loại thảo dược thiên nhiên an toàn, lành tính và đã được kiểm nghiệm kỹ lưỡng như: Thiên môn đông, Kinh giới, Trần bì, Bình vôi, Bách bộ, Bạc hà, Gừng, Tang bạch bì, Atiso nên luôn đảm bảo chất lượng tốt nhất đến tay người dùng.

Thiên Môn Bổ Phổi Trẻ Em 90ml – Giải pháp hữu hiệu giúp bổ phổi cho trẻ từ 3-10 tuổi, hỗ trợ làm giảm các triệu chứng viêm họng trẻ em như ho, đau họng, khan tiếng ở trẻ, hắt hơi, sổ mũi. Sản phẩm đạt chất lượng chuẩn GMP của Bộ Y tế với bảng thành phần hoàn toàn từ thiên nhiên như Cát cánh, Mạch môn, Trần bì, Bạc hà, Tỳ bà diệp, Tang bạch bì, Tô tử, Kinh giới, Tang diệp.

Để biết thêm thông tin chi tiết về Thiên Môn Bổ Phổi, Thiên Môn Bổ Phổi Trẻ Em hay các sản phẩm khác của Dược Bình Đông xin vui lòng gọi đến Hotline (028)39 808 808, chúng tôi sẽ nhanh chóng hỗ trợ tư vấn trong thời gian sớm nhất!