Tìm hiểu về vị thuốc Nữ trinh tử 

Nữ trinh tử là vị thuốc quen thuộc được xem như một dược liệu quý trong y học. Vị thuốc có tác dụng điều trị các bệnh lý về gan giúp sức khỏe người bệnh được cải thiện. Vậy nguồn gốc, công dụng của Nữ trinh tử cụ thể như thế nào? Hãy cùng Dược Bình Đông tìm hiểu bài viết sau đây! 

1. Đôi nét về Nữ trinh tử

Dược liệu Nữ trinh tử còn có tên gọi khác là Nữ trinh, Bạch lạp thụ tử. Tên khoa học của dược liệu là Ligustrum lucidum Ait thuộc họ nhài Oleaceae. 

Nữ trinh trinh tử là quả chín đã phơi khô của cây Nữ trinh. Bộ phận này được dùng làm thuốc có tác dụng bổ can thận, minh mục, thanh nhiệt và mạnh gân xương. Dược liệu được sử dụng trong các bài thuốc chữa gan nhiễm mỡ, đau nhức xương khớp toàn thân, giảm thị lực,…

Người ta dùng quả chín đã phơi hoặc sấy khô của cây Nữ trinh để điều chế thành thuốc chữa bệnh. Đặc điểm của vị thuốc Nữ trinh là: 

• Quả của cây Nữ trinh có hình trứng hoặc hình bầu dục. 
• Đường kính dài 0.33cm và chiều dài 0.7 – 1cm. 
• Vỏ ngoài của quả có màu đen và có nhiều vằn nhăn. 

Nữ trinh tử xuất hiện nhiều nhất tại Trung Quốc, hiện nay chưa tìm thấy ở Việt Nam. Thông thường, việc thu hái quả được tiến hành vào tiết đông chí. Quả khi hái về đem hầm và phơi nắng cho khô hoặc chưng rượu dùng. Bạn nên bảo quản loại dược liệu này ở nơi khô ráo và thoáng mát. 

2. Công dụng của Nữ trinh tử

Nữ trinh tử được giới thiệu là dược liệu trị được rất nhiều căn bệnh phiền toái. Vậy vị thuốc này có những công dụng cụ thể gì? Dưới đây là công dụng của Nữ trinh theo Tây y và Đông y

2.1. Theo Tây y

Thành phần hóa học của Nữ trinh đó là Triterpenes, secoiridoid glucoside, flavonoid cùng với các hợp chất phenolic.

Cụ thể về tác dụng của Nữ trinh theo Tây y:    

• Nghiên cứu trên chuột cho thấy nữ trinh có khả năng bảo vệ gan khỏi tổn thương da CCI4 gây ra. Đồng thời, tăng cường khả năng tái tạo glutathion ở gan rất tốt. 
• Chiết xuất của quả Nữ trinh làm đẩy nhanh quá trình già đi hoặc chết của tế bào ung thư biểu mô tế bào gan.
• Gia tăng các chất chống oxy hóa có trong phổi và gan.
• Chiết xuất từ loại quả này điều chỉnh sự cân bằng canxi và chu chuyển của xương. Mật độ khoáng của xương được tăng lên đáng kể, đồng thời ngăn ngừa tình trạng loãng xương sau mãn kinh ở phụ nữ. 
• Nghiên cứu trên heo cho thấy Nữ trinh tử thúc đẩy tế bào lympho tăng sinh và điều hòa khả năng miễn dịch của cơ thể. 

2.2. Theo Đông y

Theo Đông y, Nữ trinh tử sở hữu những tác dụng đó là: 

• Tính vị: Vị ngọt, đắng và tính mát.
• Quy kinh: Can, Thận. 
• Công dụng: Bổ can thận, thanh nhiệt, minh mục, mạnh lưng gối, tăng cường hoạt động của tim mạch và cường tráng gân cốt.
• Chủ trị: Hoa mắt chóng mặt, ù tai, an thần, đau thắt lưng, mỏi đầu gối, râu tóc bạc sớm. 

Lưu ý, người tiêu chảy do hàn và Tỳ Vị kém hay Tỳ dương hư yếu không được sử dụng. 

3. Dùng Nữ trinh tử tại nhà

Nữ trinh tử có rất nhiều công dụng tốt cho sức khỏe. Bạn hoàn toàn có thể dùng dược liệu này tại nhà bằng các cách sau.

3.1. Canh xương lợn trị thoái hóa khớp, dính khớp 

• Nguyên liệu cần chuẩn bị: 250g Xương lợn, 15g Đỗ trọng, 20g Nữ trinh. 
• Cách làm như sau: Cho Đỗ trọng và Nữ trinh vào vải xô, gói lại sau đó đem hầm cùng xương lợn cho đến khi chín nhừ. Lấy phần bã thuốc ra, nêm nếm gia vị sao cho phù hợp. Bạn có thể dùng cùng cà rốt và khoai tây để món ăn thêm hấp dẫn. Chia thành 2 lần ăn và nên sử dụng hết trong ngày.

3.2. Rượu nếp ngâm Nữ trinh tử chữa suy nhược, điều trị chứng mất ngủ 

• Chuẩn bị nguyên liệu gồm: 1 lít Rượu 30 độ, 1kg Nữ trinh tử.
• Thực hiện như sau: Đem ngâm Nữ trinh và rượu trong 7 – 10 ngày. Mỗi lần dùng 20 – 30ml để uống, ngày uống 1 – 2 lần.

3.3. Xương bò hầm Nữ trinh tử chữa thiếu máu do mất máu nhiều 

• Chuẩn bị nguyên liệu: 100g Gạo tẻ, 250g Xương bồ, 15g Nữ trinh tử, 50g Đại táo, 30g Cỏ nhọ nồi.
• Cách thực hiện: Cỏ nhọ nồi và Nữ trinh đem sắc lấy nước. Vớt bỏ bã rồi đem nước sắc hầm với Đại táo, Gạo tẻ và Xương bò cho đến khi chín nhừ. Cuối cùng, thêm gia vị và đường vào là có thể dùng. Mỗi ngày dùng 1 lần, kiên trì liên tục trong 20 ngày có thể trị mất máu hiệu quả.

4. Bài thuốc Nữ trinh tử

Trên đây là cách chế biến Nữ trinh tử thành các món ăn vừa ngon miệng lại điều trị bệnh hiệu quả. Ngoài ra, các bài thuốc từ Nữ trinh tử cũng được nhiều người áp dụng để khắc phục hiệu quả các vấn đề sức khỏe.

4.1. Bài thuốc hỗ trợ trị bệnh liệt dương do rối loạn thần kinh chức năng 

• Chuẩn bị các dược liệu: 8g Nữ trinh tử, 8g Ngũ gia bì, 8g Thạch hộc, 8g Hoài sơn, 8g Câu kỷ tử, 8g Sâm bố chính, 8g Ba kích thiên, 8g Tục đoạn, 8g Ngưu tất, 12g Trâu cổ và 20g Sâm cau.
• Thực hiện như sau: Sắc các nguyên liệu trên với nhau, chia thành nhiều lần uống và uống trước bữa ăn.

Bên cạnh việc dùng Nữ trinh làm thuốc sắc, bạn cũng có thể tìm hiểu thêm thuốc Bổ thận tráng dương để tăng cường sức khoẻ sinh lý nam giới. 

4.2. Bài thuốc hỗ trợ điều trị đau bụng kinh 

• Chuẩn bị các dược liệu: 15g Nữ trinh tử, 15g Bạch thược, 15g Xuyên luyện tử, 15g Huyền sâm, 15g Địa cốt bì, 15g Xích thược, 15g Sinh địa hoàng, 12g Mẫu đơn bì, 12g cỏ nhọ nồi, 30g Mã tiền thảo, 5g Uất kim. 
• Thực hiện như sau: Sắc uống các nguyên liệu trên. Ngày dùng 1 thang, liên tục 3 ngày trước kỳ kinh nguyệt.

4.3. Bài thuốc trị chứng di tinh, huyết trắng nhiều, lưng đau, mỏi gối, thận hư, suy nhược 

• Bạn cần chuẩn bị nguyên liệu gồm có: Nữ trinh tử, Câu kỷ tử, Đỗ trọng và Thục địa.
• Cách thực hiện: Sắc các nguyên liệu trên, mỗi ngày sắc nước uống 1 thang.

4.4. Bài thuốc bồi bổ can thận, đen tóc 

• Các nguyên liệu cần chuẩn bị: 30g Nữ trinh tử, 30g Đương quy, 30g Kỷ tử, 30g Sinh địa, 30g Thục địa, 30g Ngưu tất, 30g Mạch môn, 30g Thiên môn, 100g Hà thủ ô, 50g đậu đen và 3 lít rượu 35 độ.
• Thực hiện như sau: Cho các vị thuốc trên vào bình, sau đó đun sôi, tắt bếp và dùng nút bịt kín miệng bình. Tiến hành ngâm trong vòng 15 – 30 ngày, chắt lấy rượu uống dần. Ngày dùng 2 lần và mỗi lần uống 20 – 30ml.

4.5. Bài thuốc hỗ trợ cải thiện chức năng gan 

• Chuẩn bị các dược liệu: 15g Nữ trinh tử, 9g Nội kim, 12g Nấm linh chi.
• Thực hiện bằng cách: Đem sắc các nguyên liệu cùng với 1 lít nước trong vòng 60 phút. Chia nước sắc thành 2 lần uống và sử dụng hết trong ngày.

Ngoài ra, bạn cũng có thể tham khảo các sản phẩm thuốc giải độc gan để cải thiện chức năng gan. Tuy nhiên, cần chọn lựa sản phẩm chất lượng, phù hợp cũng như địa chỉ mua hàng uy tín. 

4.6. Bài thuốc trị chứng phế hư, ho nhiều, cơ thể sốt nhẹ và mệt mỏi 

• Các nguyên liệu cần chuẩn bị: 6g Nữ trinh tử, 4.5g Thiên môn đông, 4.5g Mạch môn, 12g Sa sâm 12g, 9g Hạnh nhân, 9g Sơn dược, 9g Ngọc ngọc trúc, 6g Phục linh, 6g Bối mẫu, 6g Thiên thảo căn, 3g Ngũ vị tử, 3g Nhân sâm.
• Thực hiện như sau: Tán thành bột mịn rồi uống thuốc bột kèm với nước sắc từ ngó sen.

4.7. Bài thuốc hỗ trợ chữa tăng huyết áp 

• Chuẩn bị các dược liệu: 12g Nữ trinh tử, 12g Ngưu tất, 12g Tang ký sinh, 12g Hy thiêm, 12g Hà thủ ô (chế), 12g Sa uyển tật lê, 12g Sinh địa, 12g Huyền sâm, 12g Hạ liên thảo và 12g Sinh bạch thược.
• Thực hiện: Sắc lấy nước uống để chữa chứng tăng huyết áp hiệu quả. 

5. Lưu ý khi sử dụng

Dù được ví như dược liệu vàng chữa được bách bệnh nhưng bạn cũng cần lưu ý một số điều khi dùng Nữ trinh. Dưới đây Dược Bình Đông tổng hợp một vài lưu ý cần nắm: 

• Về cách sử dụng: Dược liệu sau khi thu hái có thể hầm, phơi nắng hoặc chưng rượu để sử dụng.
• Liều lượng sử dụng: 6 – 15g/ngày.
• Đối tượng sử dụng: Không dùng trong trường hợp tiêu chảy do Hàn và Tỳ, Vị kém hoặc dương suy. Người mắc bệnh về chức năng gan suy giảm nên sử dụng hạt nữ trinh ngâm rượu.

6. Tổng kết

Nữ trinh tử là vị thuốc Trung Hoa nổi tiếng với hàng loạt công dụng tuyệt vời cho sức khỏe. Với các thông tin về công dụng, các bài thuốc từ dược liệu Nữ trinh tử hy vọng đã giúp ích bạn trong vấn đề bảo vệ sức khoẻ. 

Ngoài cách sử dụng trực tiếp dược liệu để chữa trị bệnh, bạn cũng có thể tham khảo các sản phẩm hỗ trợ điều trị vấn đề sức khỏe. Dược Bình Đông là địa chỉ cung cấp rất nhiều sản phẩm chất lượng như Long Đởm Giải Độc Gan, Thiên Môn Bổ Phổi, Song Phụng Điều Kinh,… Tất cả sản phẩm đều chiết xuất từ các dược liệu quý với nhiều công dụng tuyệt vời, đạt chuẩn GMP của Bộ Y tế nên đảm bảo an toàn cho người sử dụng.

Nếu bạn muốn biết thêm về thông tin về dược liệu hay dấu hiệu bệnh, bạn hãy truy cập website Dược Bình Đông để tìm hiểu thêm các bài viết khác.