Viêm amidan hốc mủ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Nguyên nhân phổ biến gây viêm amidan hốc mủ là do thời tiết lạnh đột ngột, khói bụi, sức đề kháng cơ thể suy giảm,… Khi mắc bệnh, người bệnh sẽ cảm thấy đau rát, khó chịu ở vùng họng và hơi thở có mùi hôi. Hơn nữa, nếu không điều trị triệt để dễ dẫn đến bệnh viêm amidan mãn tính hay các di chứng nặng nề khác. Trong bài viết dưới đây, Dược Bình Đông giúp bạn hiểu rõ hơn về viêm amidan, giúp người bệnh có được phương pháp điều trị phù hợp nhất.

1. Tổng quan về viêm amidan hốc mủ

1.1. Viêm amidan hốc mủ là gì?

Viêm amidan hốc mủ là tình trạng viêm nhiễm nặng nên hình thành mủ trắng. Khi viêm càng nặng, mủ tiết ra càng nhiều và gây nên các chấm trắng trên amidan.

Do cấu trúc đặc biệt của amidan có nhiều khe hốc, vách ngăn nên bụi bẩn và thức ăn thừa dễ bám vào và đọng lại. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn, virus xâm nhập và phát triển, lâu ngày có thể gây ra hiện tượng viêm nhiễm và tạo mủ.

Bệnh lý này có thể xuất hiện trên mọi đối tượng, ở bất cứ độ tuổi nào. Nhưng phổ biến nhất vẫn là người có tiền sử bị bệnh viêm mũi, hệ miễn dịch suy giảm hay trẻ nhỏ từ 5-10 tuổi . Nếu không được phát hiện sớm và tiếp nhận điều trị kịp thời, bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm và đe dọa tính mạng của người bệnh. 

1.2. Viêm amidan hốc mủ có lây không?

Viêm amidan hốc mủ là bệnh phổ biến ở đường hô hấp do vi khuẩn, virus xâm nhập vào vùng hầu họng. Tuy nhiên, theo sự nhận định của nhiều chuyên gia y tế đã chỉ ra rằng viêm amidan hay viêm amidan hốc mủ đều không có khả năng lây nhiễm từ người này sang người khác.

Nhưng không nên chủ quan, người có đề kháng yếu tiếp xúc gần với người mắc bệnh vẫn có thể bị nhiễm virus, vi khuẩn. Từ đó, cơ thể có thể nhiễm các bệnh lý đường hô hấp khác như viêm họng, viêm amidan cấp,… Do vậy, người bệnh nên mang khẩu trang, khi ho dùng tay che miệng và không sử dụng chung đồ dùng cá nhân với người khác.

1.3. Các triệu chứng viêm amidan hốc mủ

Sau đây là một số triệu chứng thường thấy của bệnh viêm amidan hốc mủ, ở người lớn và trẻ em: 

• Trong hốc amidan xuất hiện những chấm mủ trắng li ti. 
• Amidan sưng đỏ, phình to và trên bề mặt có nhiều dịch màu trắng.
• Ho có đờm hoặc ho khan.
• Đau họng, cảm giác khô rát ở cổ họng nhất là khi ăn hoặc uống.
• Có thể có triệu chứng sốt cao hoặc không.
• Có đờm vướng trong cổ họng, rất khó khạc nhổ hoặc nuốt.
• Thỉnh thoảng ho, hắt hơi sẽ thấy những hạt nhỏ lấm tấm màu trắng xanh, có mùi rất hôi.
• Hơi thở có mùi hôi rất khó chịu mặc dù đã đánh răng, vệ sinh rất kỹ càng.

Ngoài ra, một vài triệu chứng viêm amidan dễ bị nhầm lẫn với bệnh ung thư vòm họng như khó nuốt, đau họng hay sưng ở cổ. Dưới đây là bảng phân biệt triệu chứng của ung thư vòm họng và viêm amidan hốc mủ, bạn có thể tham khảo: 

2. Nguyên nhân gây viêm amidan hốc mủ

Một số nguyên nhân gây viêm amidan hốc mủ có thể kể đến:

• Đường hô hấp bị vi khuẩn, virus xâm nhập: Amidan nằm ngay vị trí giao thoa giữa đường ăn và đường thở, nơi thường xuyên tiếp xúc với nhiều bụi bẩn, thức ăn. Khi số lượng các hại khuẩn, virus vượt quá khả năng bảo vệ của amidan sẽ xảy ra tình trạng viêm nhiễm, hình thành các hốc mủ.
• Tạng bạch huyết: Do tạng bạch huyết phát triển mạnh mẽ ở vùng cổ và họng. Đây cũng là nguyên nhân dẫn tới tình trạng viêm amidan hốc mủ. 
• Không điều trị dứt điểm bệnh viêm amidan cấp tính: cấu tạo của amidan gồm nhiều hốc, vách ngăn kín nên là “nơi cư trú lý tưởng” của nhiều loại vi khuẩn tấn công, gây viêm đường hô hấp. Nếu để tình trạng viêm amidan kéo dài, không điều trị triệt để, người bệnh có thể mắc bệnh viêm amidan mãn tính.
• Yếu tố môi trường: ô nhiễm khói bụi hay thời tiết lạnh đột ngột, sức đề kháng yếu tạo cơ hội cho virus, vi khuẩn phát triển mạnh mẽ gây viêm amidan hốc mủ. Đây là yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến đường hô hấp và làm tăng nguy cơ mắc bệnh. 
• Lối sống sinh hoạt không lành mạnh: thường xuyên thức khuya, hút thuốc lá, ăn uống, nghỉ ngơi không khoa học, có thói quen ăn đồ cay nóng, sử dụng các chất kích thích, uống rượu bia… hoặc vệ sinh răng miệng không sạch sẽ. Điều này tạo điều kiện cho vi khuẩn tấn công vào khoang miệng, răng nướu và khối amidan trong cổ họng. Về lâu dài, chúng phát triển mạnh làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm amidan mãn tính và viêm amidan hốc mủ.

3. Viêm amidan hốc mủ có nguy hiểm không? 

Mặc dù viêm amidan hốc mủ có thể được điều trị dứt điểm nhưng người bệnh không được chủ quan. Đặc biệt là đối với trẻ nhỏ nếu không điều trị kịp thời, có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng và đe dọa đến tính mạng. Trong đó, có ba dạng biến chứng của bệnh, cụ thể là:

Biến chứng gần:

• Tại chỗ viêm amidan hốc mủ: gây áp xe amidan khiến cho người bệnh cảm thấy đau rát họng, khó nuốt nước bọt và thức ăn.
• Kế cận chỗ viêm amidan hốc mủ: ổ viêm lan rộng sang các cơ quan lân cận của hệ tai, mũi, họng. Điều này gây ảnh hưởng lớn đến vấn đề về răng miệng, viêm mũi, viêm xoang, viêm tấy hạch dưới hàm, viêm thanh khí phế quản, viêm tai giữa và nặng hơn có thể là ung thư vòm họng.

Biến chứng toàn thân: Khi amidan mủ to gây tắc nghẽn đường thở và hoạt động của phổi, khiến cho người bệnh bị khó nuốt, khó thở, gặp nhiều khó khăn khi nói chuyện. Nguy hiểm hơn với trẻ nhỏ có thể gặp hội chứng ngưng thở khi ngủ.

Biến chứng xa: Một số trường hợp bệnh tiến triển nặng và nghiêm trọng hơn, người bệnh viêm amidan hốc mủ có thể bị viêm cầu thận, viêm khớp, viêm cơ tim, nhiễm khuẩn máu; suy phổi, suy tim; phù mặt và phù tay chân.

4. Phương pháp chẩn đoán viêm amidan hốc mủ

Việc chẩn đoán viêm amidan hốc mủ dựa vào tiền sử bệnh lý như viêm họng, đau họng, có thể sốt, ho lâu ngày không hết, ho nhiều về đêm có đờm và nuốt đau,… Tùy vào mức độ và thời gian kéo dài của bệnh, bác sĩ tiến hành khám lâm sàng, cụ thể như sau:

• Người bệnh sẽ được kiểm tra thân nhiệt để xem có bị sốt không. 
• Bác sĩ sẽ dùng que y tế đè lưỡi để quan sát được các hốc mủ màu trắng trên bề mặt các tuyến amidan sưng to. 

Ngoài ra, bác sĩ thực hiện xét nghiệm cận lâm sàng bằng cách: 

• Dùng ngón tay xoa lên bề mặt amidan trong vòng 5 phút và làm xét nghiệm máu để kiểm tra tình trạng nhiễm trùng và xem lượng bạch cầu tăng trong máu.
• Nếu amidan viêm sẽ thấy lượng bạch cầu tăng trong vòng 30 phút và giảm dần sau 60 phút rồi trở lại bình thường.
• Nếu viêm amidan biến chứng nặng thì sau khi xoa lên bề mặt amidan sẽ thấy khớp đau hơn, xuất hiện phù nhẹ và nước tiểu có màu hồng.
• Bên cạnh đó, bác sĩ cũng có thể khám nội soi tai và mũi để phát hiện thêm các dấu hiệu nhiễm trùng. Đây đều là những vị trí thường gặp của sự lan tỏa ổ nhiễm khuẩn từ vùng amidan vì sự thông thương giữa họng, tai và mũi.

5. Viêm amidan hốc mủ có nên cắt không?

Tình trạng viêm amidan hốc mủ thường gây ra đau đớn, khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống cũng như tâm lý của người bệnh. Chính vì vậy, nhiều người nghĩ đến việc phẫu thuật cắt bỏ amidan để chấm dứt triệu chứng và ngăn ngừa bệnh tái phát. 

Theo các chuyên gia, cắt bỏ amidan là giải pháp điều trị cuối cùng khi các giải pháp điều trị nội khoa không đem lại hiệu quả. Nên việc cắt amidan chỉ được cân nhắc và chỉ định cho các trường hợp đặc biệt ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe như sau:

• Bệnh tái phát nhiều lần hoặc kéo dài không khỏi dù đã áp dụng các biện pháp điều trị. Xuất hiện dấu hiệu của ung thư amidan là viêm hạch đau đớn ở cổ. Do đó, người bệnh nên đi khám để được chẩn đoán và có biện pháp điều trị phù hợp.
• Bệnh xuất hiện các biến chứng nghiêm trọng như: áp xe quanh amidan làm bít tắc đường hô hấp gây khó thở hoặc ngừng thở đột ngột, viêm tai giữa, viêm xoang. Hoặc các biến chứng nặng tại các cơ quan khác như suy tim, viêm phổi, viêm cầu thận, ung thư.
• Bệnh có dấu hiệu tiến triển nặng, làm tắc nghẽn phổi hoặc khiến bệnh nhân khó thở, khó nuốt, cản trở việc ăn uống, khó thở khi nằm, khó thở về đêm ảnh hưởng đến giấc ngủ,…

Amidan đóng vai trò bảo vệ hệ thống miễn dịch trước những tác nhân gây bệnh, chống lại các tổn thương đến vòm họng và hệ thống hô hấp. Do đó, việc tùy tiện cắt bỏ amidan không những tốn kém chi phí phẫu thuật, có thể để lại hậu quả lâu dài như:

• Suy giảm hệ thống miễn dịch, sức đề kháng của cơ thể, đặc biệt là ở trẻ em dưới 5 tuổi.
• Bệnh nhân trung niên trên 45 tuổi nên cân nhắc khi thực hiện cắt amidan. Thường gặp các biến chứng phổ biến như chảy nhiều máu do amidan xơ dính hoặc có các bệnh khác như huyết áp cao, tim mạch, tiểu đường.
• Có thể dẫn đến trường hợp tử vong do xuất huyết trong và sau khi thực hiện phẫu.

Dù trong bất kỳ trường hợp nào, người bệnh cũng cần đến gặp chuyên gia, bác sĩ để được thăm khám và tư vấn hướng điều trị phù hợp nhất.

6. Phương pháp hỗ trợ điều trị viêm amidan hốc mủ

Nếu phát hiện sớm các triệu chứng viêm amidan hốc mủ, bạn nên tìm phương pháp điều trị kịp thời và đúng cách, bệnh sẽ khỏi chỉ trong khoảng thời gian ngắn. Tùy theo nguyên nhân gây bệnh, mức độ và tình trạng của bệnh hiện tại, bác sĩ sẽ tư vấn chỉ định phương pháp trị bệnh thích hợp. Hiện nay, có ba phương pháp hỗ trợ điều trị bệnh được áp dụng phổ biến như:

6.1. Điều trị bằng thuốc Tây y

Dưới đây là một số loại thuốc Tây y thường được áp dụng để trị viêm amidan hốc mủ:

• Thuốc giảm đau, hạ sốt: Các loại thuốc giảm đau như Paracetamol, Ibuprofen,.. có thể giúp người bệnh làm dịu những cơn đau khó chịu khi amidan sưng tấy kèm theo tác dụng hạ sốt hiệu quả.
• Thuốc kháng viêm Corticosteroid có tác dụng giảm sưng viêm amidan. Tuy nhiên thuốc này không nên sử dụng liên tục trong thời gian dài. 
• Thuốc kháng sinh: Amoxicillin, Penicillin, Clarithromycin,… có tác dụng tiêu diệt nhanh các loại vi khuẩn gây bệnh và ngăn ngừa sự tái phát của bệnh.

Ngoài ra, còn có một số loại thuốc giảm ho, chống phù nề, xung huyết,… hỗ trợ điều trị khi người bệnh có các biểu hiện của ho, tăng tiết dịch, tay chân phù nề… Lưu ý, khi sử dụng thuốc Tây y phải theo chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa. 

6.2. Điều trị bằng thuốc Đông y

Ngoài phương pháp điều trị bệnh theo y học hiện đại, còn có các bài thuốc Đông y điều trị viêm amidan hốc mủ hiệu quả. Thuốc Đông y cũng được đánh giá là giải pháp an toàn phù hợp với hầu hết đối tượng như người già, trẻ nhỏ,…

Thuốc Đông y được bào chế từ các thảo dược giúp làm lành các tổn thương ở amidan và phòng bệnh tái phát. Bạn có thể lựa chọn một trong những bài thuốc Đông y phổ biến dưới đây để áp dụng:

• Bài thuốc 1: Nguyên liệu gồm có lá Bạc hà, Thổ phục linh, Dã cúc hoa, Sinh cam thảo, Kim ngân hoa, Bắc sa sâm. Đem đi sắc các vị thuốc trên với 600ml nước và chia làm 4 – 6 lần để ngậm và súc miệng hằng ngày. Dùng hết liệu trình 15 thang thuốc, mỗi ngày ngày 1 thang bạn sẽ thấy tình trạng viêm amidan hốc mủ có chuyển biến tích cực.
• Bài thuốc 2: Nguyên liệu gồm có Huyền sâm, Kinh giới, Xích thược, Bạch cương tàm, Liên kiều, Tang bì, Bạc hà. Sau khi rửa sạch tất cả các thành phần trên, cho vào trong ấm sắc với 1 lít nước sạch. Chờ đến khi cạn còn được một nửa rồi đem chia đều thành 4 phần uống hết trong ngày. Kiên trì uống đều đặn trong 15 ngày, bệnh sẽ mau chóng thuyên giảm.
• Bài thuốc 3: Đây là bài thuốc có thể sử dụng được cho cả trẻ em lẫn người lớn. Nguyên liệu gồm có: Ngân hoa, Ngưu bàng tử, Bạc hà, Cam thảo, Hoàng cầm, Mã thầy. Sau khi sắc với 1 lít nước và dùng để uống ngay trong ngày, mỗi ngày dùng 1 thang đến khi bệnh được đẩy lùi.

6.3. Sử dụng sản phẩm hỗ trợ Thiên Môn Bổ Phổi

Kế thừa những tinh hoa của nền Y học cổ truyền Việt Nam, Thiên Môn Bổ Phổi của Dược Bình Đông mang đến giải pháp làm dịu nhẹ các triệu chứng amidan hốc mủ gây ra vô cùng hiệu quả, an toàn cho người bệnh.

Sản phẩm là sự kết hợp hài hòa giữa các loại thảo dược thiên nhiên như: Thiên môn đông, Trần bì, Tang bạch bì, Bách bộ, Bạc hà, Bình vôi, Kinh giới, Gừng, Atiso. Với công dụng bổ phổi hỗ trợ giảm triệu chứng khi bị viêm amidan hốc mủ như: ho, đau rát, ngứa ngáy cổ họng, khàn tiếng; ngăn ngừa sự xâm nhập của các tác nhân ngoài môi trường, đề phòng bệnh tái phát.

7. Tổng kết

Viêm amidan hốc mủ là tình trạng thường gặp ở mọi lứa tuổi, gây ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như chất lượng cuộc sống của người bệnh. Qua bài viết này, hy vọng bạn hiểu rõ hơn về viêm amidan để phòng tránh và điều trị dứt điểm triệu chứng này. 

Ngoài ra, để phòng ngừa mắc bệnh, bạn nên xây dựng lối sống lành mạnh như: giữ vệ sinh răng miệng sạch sẽ, uống nhiều nước ấm, tăng cường bổ sung rau xanh, trái cây, các loại thực phẩm giàu dinh dưỡng và luôn giữ ấm cơ thể, nhất là phần cổ, đồng thời đeo khẩu trang khi ra đường.

Để làm dịu nhẹ một số triệu chứng viêm amidan hốc mủ như: ho, cổ họng đau rát,…  bạn có thể cân nhắc sử dụng những sản phẩm bảo vệ sức khỏe, chẳng hạn như Thiên Môn Bổ Phổi của Dược Bình Đông. Thương hiệu với hơn 70 năm không ngừng nỗ lực tìm tòi và phát triển những sản phẩm chất lượng giúp chăm sóc sức khỏe người tiêu dùng hiệu quả. Thiên Môn Bổ Phổi với công dụng hỗ trợ giảm viêm họng, đau rát họng; giảm ho hiệu quả do viêm amidan hốc mủ gây ra nhằm cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh.

Nếu bạn đang gặp các triệu chứng của bệnh viêm amidan hốc mủ và muốn tư vấn thêm về sản phẩm Thiên Môn Bổ Phổi, hãy liên hệ qua hotline 028.39.808.808 hoặc gửi về email: info@binhdong.vn để được hỗ trợ nhanh nhất.

8. Câu hỏi thường gặp